Kominiarski Wierch

Kominiarski Wierch, dawniej nazywany Kominami Tylkowymi – wybitny masyw górski w polskich Tatrach Zachodnich, pomiędzy Doliną Chochołowską i Kościeliską. Jego szczyt ma wysokość 1829 m n.p.m., jest płaski i rozległy, ma powierzchnię ponad 4 ha. Wysokość względna masywu wynosi 800 m. Przez pasterzy góralskich nazywany był Pustą Równią. Z południowej strony oddzielony jest od Ornaku Iwaniacką Przełęczą. W kierunku wschodnim ciągną się od niego rozdzielone Doliną Smytnią dwie równoległe granie. Większa, mająca ok. 2 km długości, w końcowej części przechodzi w Raptawicką Grań zakończoną Raptawicką Turnią górującą ponad Polaną Pisaną. Odchodzi od niej w górnej części na północny wschód grzbiet Stołów, następnie poprzez Przysłop Kominiarski łączący się z masywem Kościeliskich Kopek. Mniejsza zakończona jest Smytniańskimi Turniami. W kierunku północnym sąsiaduje poprzez nieduży grzbiet zwany Kufą z reglowym wzniesieniem – Wielkim Opalonym Wierchem. Cały masyw zbudowany jest z wapieni triasowych i porośnięty bogatą florą roślin wapieniolubnych, m.in. rośnie tu dębik ośmiopłatkowy, szarotka alpejska, goździk wonny, liczne gatunki goryczek. W skałach występuje około 140 poznanych jaskiń, z których największa to Bańdzioch Kominiarski. Kominiarski Wierch wznosi się ponad Doliną Kościeliską, Dolinką Iwanowską, Doliną Iwaniacką, Chochołowską, Dudową i Lejową. W otoczeniu Kominiarskiego Wierchu znajdowało się 5 hal górskich, które dawniej wypasane były aż pod sam szczyt: Hala Stoły, Hala Kominy Tylkowe, Hala Kominy Dudowe, Hala Iwanówka, Hala Smytnia. Obecnie, po zaprzestaniu wypasu stopniowo zarastają one lasem. Stosunkowo dobrze zachowana jest jeszcze Niżnia Polana Kominiarska (część dawnej Hali Kominy Tylkowe), leżąca przy północnych stokach głównego szczytu. W zboczach Kominiarskiego Wierchu wydobywano rudy żelaza. Jeszcze ok. 1840 r. czynnych było kilka sztolni, do jednej z nich dochodzono po kilkunastometrowej drabinie przymocowanej do skał. W 1892 Mieczysław Karłowicz wyznakował na własną rękę, jako 16-latek, nieistniejącą już ścieżkę na Kominiarski Wierch od strony północnej, spod Bramy Kraszewskiego i przez Halę Stoły, o czym napisał w Kurierze Zakopiańskim, ale wyczyn ten został zignorowany przez Towarzystwo Tatrzańskie (w 1908 ponowił go znakami niebieskimi, a potem odnowiło go PTT tylko raz, w okresie międzywojennym). W 1901 r. oznaczono nowy szlak turystyczny od Iwaniackiej Przełęczy na szczyt. Był on bardzo popularny, zwiedzany również przez liczne wycieczki szkolne z przewodnikiem. 1 sierpnia 1988 r. dyrekcja Tatrzańskiego Parku Narodowego zamknęła szlak uzasadniając to potrzebą ochrony przyrody. Obszar Kominiarskiego Wierchu charakteryzuje stosunkowo bogata flora. M.in. rosną tutaj: szarota Hoppego, starzec pomarańczowy, owsica spłaszczona, jarząb nieszpułkowy, ostrołódka Hallera, mietlica alpejska, przymiotno węgierskie i ukwap karpacki – bardzo rzadkie rośliny, w Polsce występujące tylko w Tatrach i to w nielicznych tylko miejscach.